Bài văn “vượt quá tầm hiểu biết” của cô giáo dạy văn.
Lời phê của cô giáo: Những gì em viết trong này vượt quá khả năng của tôi, để tôi tham khảo tổ chuyên môn sẽ cho điểm sau.
ĐỀ BÀI
Báo điện tử Thắp Sáng Niềm Tin, số ra ngày 19/1/2018 có viết: “Không có số phận, chỉ có những quyết định của con người làm nên số phận mà thôi.” – Tác giả Thúy Phượng, Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh.
Em hiểu như thế nào về phát biểu trên? Hãy viết bài văn nghị luận không dưới 800 chữ, nêu lên quan điểm của mình.
Bài làm
Chúng ta có vẻ đã nghe nói hơn một lần về việc: con người có số phận không? Đây là băn khoăn muôn thuở mà ít ai có thể giải quyết thắc mắc này cho dân gian được thấu tỏ. Nay duyên đã đủ để cô giáo ra đề: “Không có số phận, chỉ có những quyết định của con người làm nên số phận mà thôi.”
Phát biểu này sai, đây là một cái nhìn nông cạn! Tuy nhiên, nó cổ vũ cho sự cố gắng để tạo dựng số phận của con người, ý nói rằng số phận hoàn toàn là do quyết định, sự cố gắng trong kiếp này mà tạo thành. Với phát biểu trên, người quan sát tìm hiểu số phận chỉ như mò trăng dưới đáy bể, chỉ như bắt cá trên mây mà thôi. Tôi phụng mệnh bề trên đưa rước ý tứ lời văn vào bài này, tiết lộ cho dân gian căn nguyên của số phận là có, thực sự tồn tại con người có số phận.
Trong cuộc sống trần gian, con người đã vô tình chứng minh số phận là thực sự tồn tại đấy thôi, khi trồng một loài cây ăn trái hay cây lương thực, số phận của nó là làm thức ăn. Khi xây nhà, số phận của nó là để che chở. Khi xây đập, số phận là để ngăn nước. Khi tuyên ngôn độc lập một quốc gia, số phận của việc đó là nhằm ổn định một lãnh thổ. Đó là điều hiển nhiên, tất cả mọi vật sinh ra đều đã có số phận sẵn rồi. Chẳng hạn, cái đồng hồ trải qua bao nhân duyên từ khoáng sản rồi tạo thành cái đồng hồ và số phận cuối cùng của nó là để xem giờ. Một hạt gạo từ khi gieo hạt đến khi thành phẩm, số phận của nó là tạo ra thức ăn. Một con đại bàng từ khi sinh ra đến khi trưởng thành là cuộc sống tự do và nỗi khiếp sợ cho những loài chim, loài thú nhỏ, số phận của nó là vậy.
Con người chúng ta cũng vậy, cũng được hình thành từ nhân duyên, từ các kiếp sống trước. Tùy theo tội phước hay còn gọi là nghiệp báo mà sinh ra làm người. Do đó mới thấy có kẻ từ khi sinh ra đã mê làm nông, còn người khác lại thích xây dựng. Người thì thích ca hát, nhảy múa; người thì thích làm chủ, người thì thích làm tớ, v.v…. Hàng trăm, hàng vạn dạng người khác nhau, tất cả họ như vậy trước khi sinh ra đã vô tình hoặc cố ý ký vào bản hợp đồng số phận trước khi ra đời. Nói kiểu vậy cho dễ hiểu, tức là họ trước khi sinh ra đã được định hình đặt trước một kiểu cách sống rồi. Kiểu cách này không phải cứ muốn là được, là do tội phước và nhân duyên trước đó mà tạo thành. Ví dụ, người thích làm nông là họ có duyên với nghề này. Chữ “duyên” này nếu viết ra thì nó rộng lớn vô cùng. Chẳng hạn, duyên làm nông là do họ chưa được làm nông vì trước đó họ làm quan. Lúc làm quan, họ ao ước ruộng vườn nên bây giờ sinh ra họ được mãn nguyện. Duyên làm nông có thể do các kiếp trước họ làm lâm tặc, chặt phá rừng quá nhiều, nên khi linh hồn họ siêu thoát, 1.000 năm sau khi đầu thai làm người, họ muốn bù đắp nên thích trồng trọt. Duyên làm nông cũng có thể trong vô lượng kiếp, họ từng làm cây cỏ, nên bây giờ muốn chăm sóc nó.
Có thể nói, chữ duyên này viết vài trăm trang giấy cũng chưa hết, nên ta tạm gọi là có duyên với nó. Những người thích xây dựng, ca hát, làm chủ, làm tớ và những nghề khác cũng vậy, các bạn tự suy ra cũng do bởi chữ duyên mà tạo tác thành hình hài và cơ thể này. Để rồi, đủ duyên sinh ra để khảo nghiệm trải nghiệm một đời sống đã được đặt định từ trước.
Qua thiên nhãn thông, tôi thấy một người thích làm nghề đục đá. Nhiều người hỏi anh ta: “Tại sao anh giàu vậy mà anh cứ vẫn vào xưởng cùng làm đá với anh em? Lẽ ra anh làm chủ, anh phải ngồi uống trà, ngắm cảnh chứ?” Anh ta trả lời: “Không hiểu sao tôi đam mê đục đẽo đá vô cùng.” Anh ấy không còn nhớ nữa, trong vô lượng kiếp trước, vợ anh ấy bị hòn đá to đè chết, nên giờ thấy đá là anh muốn đục đẽo. Mà anh lại thích tạo hình cô gái đẹp trong các bức phù điêu hay bức tượng của mình. Qua tha tâm thông, tôi cũng biết được tại sao một chị kia luôn thích biếu rau củ cho hàng xóm dù chị hay bị chồng và gia đình mắng chửi, can ngăn. Cũng do bởi vì hàng xóm ấy là ân nhân từ xa xưa của mình. Có người kia chỉ thích sông nước vì trước đây từng là cá, lại có người chỉ thích làm đại ca, bắt nạt người khác vì trước khi chết bị bọn cường hào, hà hiếp, bức ép. Do vậy sinh ra số phận này, họ đã đăng ký với chính số phận của mình là sẽ làm đầu gấu để trả thù đời. Mọi thứ hình thành, tồn tại, diễn ra đều là trùng trùng duyên khởi mà người trần mắt thịt ở thế gian khó mà thấy được, biết được, phân biệt được. Có thể nói, linh hồn trước khi đầu thai đã lập khế ước, đã ký vào bản hợp đồng vô hình rằng sẽ sống một cuộc đời như vậy rồi. Vậy số phận là hoàn toàn có thực.
Nếu như vậy thì chẳng lẽ cứ buông xuôi mà sống sao? Không phải, trong một số phận đã được định sẵn, sẽ có một vài phiên bản tốt nhất của cuộc đời mình. Ví dụ, con cá Koi bơi trong hồ nhân tạo ngoài kia, trước đây nó là một người làm vườn ở thế kỷ 16 tại vương quốc Anh. Hắn lươn lẹo, ác độc, hại chết con gia chủ, qua lại với phu nhân gia chủ. Mấy trăm năm sau, nó đầu thai làm cá ở suối Shimabara, Nhật Bản. Bây giờ, nó vẫn nguyện làm người nhưng có lẽ còn rất lâu rất lâu nữa. Nhưng sự cố gắng, sửa đổi, hối hận của nó cũng đã có chút thành quả vì trước lúc chết, hắn nguyện sẽ ước bù đắp cho gia chủ. Giờ nó là con cá Koi mà ông chủ kiếp này yêu quý nhất và không ai biết rằng tại sao ông kia lại thích con cá Koi đó. Thế hóa ra họ có tiền kiếp với nhau. Trên đời này có hàng ngàn, hàng vạn duyên gặp gỡ như vậy, chẳng qua các bạn không biết thôi. Cái gì cũng có duyên của nó. Số phận con cá lẽ ra chỉ là con cá bình thường ở ngoài suối kia, nhưng vì cố gắng nên phiên bản tốt nhất của nó là ở trong hồ cá vô cùng an toàn, sạch sẽ và đầy đủ thức ăn. Cậu thanh niên này trước kia là con vua, ăn chơi trác táng, nhát làm việc. Nên kiếp này sinh ra làm dân nghèo bần hàn, tuy nhiên lại chăm học và cố gắng giữ tâm tốt nên học hành giỏi giang. Tuy xuất phát thấp tận cùng nhưng phiên bản tốt nhất của cậu ta là no đủ bình yên. Tuy nhiên, cũng chỉ vậy thôi. Dù có học giỏi, cậu cũng không làm cán bộ, làm quan được vì cậu phải trả giá cho việc phế truất quan liêm khiết thời xa xưa của mình. Cố gắng thì cũng chỉ trở thành phiên bản tốt nhất của kiếp này thôi, không thể tạo ra một số phận mới ở kiếp sống này, phải hiểu cho sâu cho kỹ như vậy. Để trở thành phiên bản tốt nhất của cuộc đời mình thì mình vẫn rất cần tu tâm dưỡng tính. Việc tu tâm dưỡng tính của bây giờ sẽ tạo tiền đề cho các kiếp sống sau này của mình. Tuy nhiên, như đã nói, đời này thì đã an bài rồi. Số phận thì có sẵn nhưng vẫn có những ngã rẽ để vào được ngã rẽ tốt đẹp nhất của cuộc đời mình. Như tôi đã nói, cần tu tâm dưỡng tính thật nhiều, ao ước điều tốt đẹp, chịu khó chịu khổ, mình sẽ đến được phiên bản tốt nhất của cuộc đời mình.
Phát biểu rằng không có số phận là hoàn toàn sai đấy. Một con cá, số phận của nó là ở dưới nước và chỉ có thể chọn được một môi trường nước tốt, thức ăn dồi dào vậy thôi, chứ nó không thể tự vẽ nên một số phận khác ngay trong kiếp này, như lên bờ đi lại làm nhà ở như con người được. Một con cua đá chỉ có thể làm hang, đào hang gần bờ suối mà ở, chứ không thể tập bay như chim để bay khỏi vùng nó ở được. Số phận của nó chỉ ở đây, xung quanh phạm vi con suối này. Con người cũng vậy, với hoàn cảnh hiện tại, bạn chỉ có thể có cuộc sống tốt hơn hiện tại thôi, chứ bạn hoàn toàn không thể tách khỏi số phận đã trao cho bạn. Nếu bạn sinh ra trong một gia đình bình thường, chắc chắn bạn hạnh phúc nếu bạn tu tâm dưỡng tính, nếu bạn cố gắng, với hoàn cảnh hiện nay mà bạn mơ ước làm chủ tịch nước thì đừng có mơ, không có chuyện đó đâu. Để tôi dùng thiên nhãn thông nhìn vị chủ tịch nước đang học lớp năm hiện tại cho bạn xem. Kiếp trước, vị ấy từng là nhà tu, kiếp trước nữa vị ấy từng là quốc vương. Bây giờ, vị ấy hiền như cục đất, học hành hơi yếu, biết đọc, biết viết, biết tính toán cơ bản. Nhưng có một điều đặc biệt mà vị ấy không giống ai, đó là không giận ai. Khi bị bạn đánh, cũng không giận, nên ai làm bạn với vị ấy cũng thấy an toàn và muốn làm bạn mãi. Cô giáo dạy bạn ấy chưa bao giờ quan tâm bạn ấy, trong lớp có 29 bạn học sinh, có 4 bạn giỏi, nhưng không phải bạn ấy. Sau 36 năm nữa, vị này sẽ là chủ tịch nước rất giỏi giang của nước ta. Vị này ở đâu tôi không nói, thiên cơ bất khả lộ. Trên đời này rất nhiều chuyện đang diễn ra như vậy, hầu hết các nhân vật lớn tầm cỡ thường ẩn mình lúc trẻ thơ. Ở đây đó cũng đều có nhưng tôi không được phép nói ra, nói ra tôi sẽ bị giáng xuống. Và nếu nói ra là hỏng ngay. Nếu tôi nói cho bạn biết ở ngã ba làng dưới, cậu bé gầy còm xanh xao kia, sau này sẽ là tỷ phú thì có phải là bạn sẽ tìm cách bắt quen bằng được không? Bạn sẽ tìm cách giúp đỡ bạn ấy ngay bây giờ, cho tiền cho bạn ấy để với một tâm tham rằng sau này chắc chắn khi giàu rồi, đứa trẻ kia sẽ trả ơn mình. Nếu tôi cũng nói rằng cậu bé lớp ba đang đi xe đạp kia, 26 năm nữa là chủ tịch tỉnh thì bạn cũng sẽ tiếp cận ngay để sau này được cậu bé giúp thăng quan tiến chức. Do đó mà tại sao con người không thể nhìn thấy quá khứ và vị lai là vậy. Sợ nhất tâm tham lam của con người. Nếu cho biết trước tương lai, sợ con người sẽ làm đảo lộn số phận của mình, sẽ đi chệch hướng số phận định sẵn của mỗi người và cũng đi ngược lại với luật nhân quả nên sẽ không cho phép biết trước tương lai. Bây giờ mọi người hãy nhớ, số phận là có thật, nhưng ta có thể sống tu tâm tích đức để trở thành phiên bản tốt nhất của đời mình. Sống thiện, sống đẹp, nghĩ đẹp, làm việc tốt, cuộc đời sẽ tốt nhất. Hãy nhớ rằng, bài viết này chỉ mượn tay của cô bé này viết ra.
