Hằng ngày, khi gặp một sự cố nào đó trong công việc, chúng ta thường cố gắng tìm ra vấn đề cần giải quyết đầu tiên. Chúng ta có nên bắt đầu bằng việc giảm giá? Thế còn tinh thần của nhân viên thì sao? Hay chúng ta nên bắt đầu cải thiện quy trình làm việc?

Trong cuộc sống cá nhân, chúng ta cũng luôn đối mặt với tình cảnh tiến thoái lưỡng nan – vấn đề nào cần được giải quyết trước? Chúng ta có nên quyết tâm cải thiện chi tiêu trong gia đình? Hay tìm cách để hôn nhân hạnh phúc hơn? Phấn đấu giảm cân? Dành nhiều thời gian hơn cho con cái?

Những người lạc quan thì nói rằng cơ hội hiện diện ở khắp nơi xung quanh ta. Còn những kẻ bi quan lại cho rằng mọi thứ thật hỗn độn, cứ như thể tất cả hệ thống trên thế giới đều được thiết kế hỗn độn như thế, dù cho chúng ta có cố gắng sửa chữa đến đâu đi nữa.

Khi lựa chọn một vấn đề để giải quyết, chúng ta có thể thành công hay thất bại. Nếu thất bại, chúng ta lại ghi thêm “sự thất vọng” vào danh sách các vấn đề đang gặp phải. Nếu thành công, một vấn đề mới sẽ nảy sinh thay cho vấn đề cũ. Giải quyết vấn đề mới này lại làm phát sinh thêm vấn đề mới nữa. Chúng ta cắt giảm 10% ngân sách của phòng ban, dẫn đến việc những nhân viên xuất sắc nhất nghỉ việc trong bực dọc vì họ không nhận được sự hỗ trợ cho những dự án quan trọng. Chúng ta bỏ hút thuốc và thấy cân nặng tăng lên 4kg. Chúng ta bèn đến phòng tập để giảm cân và người thân bắt đầu phàn nàn vì chúng ta không thường ở nhà. Chúng ta dành nhiều thời gian ở nhà hơn thì sếp phàn nàn chúng ta không hoàn thành công việc được giao, ngân sách vượt quá kiểm soát, đến khi nào thì chúng ta phải sa thải một nhân viên quan trọng nữa? Quá nhiều áp lực dẫn đến việc chúng ta bắt đầu hút thuốc trở lại.

Cứ như thể hệ thống mà chúng ta đang xây dựng – công ty, tài chính, sức khỏe, cuộc sống cá nhân – là một cái lốp xe cũ vậy. Mỗi lần chúng ta vá xong một lỗ thủng, bơm hơi vào, một lỗ khác lại xì ra.

Con người vốn dành cả cuộc đời mình để hoàn thiện mọi thứ – nhiều hơn, tốt hơn, khác hơn và nhanh hơn. Áp dụng cách tiếp cận này, nhiều vấn đề dường như không có giải pháp.

Tục ngữ Pháp có câu: Càng thay đổi mọi thứ thì chúng lại càng như cũ. Tại sao lại thế?