26 Quy Tắc Vàng Trong Đầu Tư Chứng Khoán

Thị trường chứng khoán không phải là nơi dành cho những ai mù mờ hoặc thiếu kiên nhẫn – nhưng lại là “mỏ vàng” cho những người hiểu rõ quy luật và biết kỷ luật với chính mình. Sau nhiều năm quan sát, thử nghiệm và rút ra bài học từ thực tiễn, tôi đúc kết lại những nguyên tắc quan trọng nhất – như kim chỉ nam cho mọi nhà đầu tư, dù là mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm.

Dưới đây là 25 quy tắc vàng – những điều tưởng như đơn giản, nhưng nếu thực hành nghiêm túc, chúng có thể thay đổi hoàn toàn cách bạn đầu tư và gặt hái thành quả bền vững.

1. Đầu tư sẽ giúp bạn thấy hứng thú và đam mê, nhưng sẽ là nguy hiểm nếu bạn không chịu bỏ thời gian nghiên cứu nó.

2. Giới hạn đầu tư không phải là những điều bạn có được từ các chuyên gia chứng khoán mà từ những gì bạn đã có. Bạn có thể thắng các chuyên gia đó nếu biết tận dụng giới hạn của mình bằng cách đầu tư vào những công ty hay ngành nghề mà bạn hiểu rõ.

3. Trong ba thập kỷ qua, thị trường chứng khoán luôn bị các nhà đầu tư chuyên nghiệp thống trị. Trái với cách nghĩ thông thường, một nhà đầu tư nghiệp dư có thể chiến thắng các nhà đầu tư chuyên nghiệp bằng cách không đầu tư theo đám đông.

4. Cổ phiếu luôn là hình ảnh đại diện cho một công ty, vì vậy bạn hãy tìm hiểu kỹ công ty đó đang làm gì.

5. Thông thường thì không có mối tương quan nào giữa thành công trong hoạt động của một công ty và thành công của một cổ phiếu trong vài tháng hay vài năm. Thế nhưng trong dài hạn thì hai yếu tố này lại hoàn toàn tương quan với nhau. Sự chênh lệch chính là chìa khóa để bạn kiếm tiền; hãy kiên nhẫn và chỉ sở hữu những công ty thành công và làm ăn có lời.

6. Bạn phải biết rõ bạn đang sở hữu cổ phiếu của công ty nào, và tại sao lại sở hữu nó. Đừng để ý đến việc “cổ phiếu đó chắc chắn sẽ mang lại bao nhiêu lợi nhuận!”.

7. Những cổ phiếu mất nhiều thời gian thành công thường mất điểm.

8. Nuôi cổ phiếu cũng giống như nuôi con vậy – chỉ nên nuôi nếu bạn có khả năng chi trả. Người chơi cổ phiếu bán thời gian có thể vẫn có thời gian để theo dõi từ 8 – 12 công ty, và mua bán cổ phần tuỳ theo điều kiện cho phép. Không nhất thiết là lúc nào cũng phải có hơn 5 công ty trong danh mục đầu tư cùng một lúc.

9. Nếu không tìm được công ty nào mà bạn thấy hấp dẫn, hãy để tiền trong ngân hàng cho đến khi tìm được một công ty nào đó.

10. Không bao giờ đầu tư vào một công ty mà không hiểu gì về tình hình tài chính của công ty đó. Những khoản thua lỗ lớn nhất trong đầu tư chứng khoán đều tới từ những công ty có bảng cân đối kế toán tồi tệ. Luôn xem xét kỹ bảng cân đối kế toán để xem công ty có khả năng thanh toán hay không trước khi mạo hiểm đầu tư vào.

11. Tránh xa cổ phiếu của những công ty nóng thuộc các lĩnh vực nóng. Những công ty lớn trong những ngành nghề ít sôi động, không phát triển luôn là những công ty thắng lớn.

12. Với những công ty nhỏ, tốt nhất nên đợi cho công ty đó ăn nên làm gia trước khi đầu tư vào.

13. Nếu bạn có ý định đầu tư vào một ngành nghề đang gặp khó khăn, hãy mua cổ phiếu của những công ty có khả năng vượt qua thử thách. Đồng thời, hãy đợi khi nào ngành nghề đó có dấu hiệu phục hồi. Xe ngựa kéo và đèn radio là những ngành sản xuất gặp khó khăn và không bao giờ phục hồi trở lại.

14. Nếu đầu tư 1.000 đô-la vào một cổ phiếu, tối đa bạn chỉ mất 1.000 đô-la, nhưng qua thời gian, bạn có thể thu được 10.000 đô-la hoặc thậm chí 50.000 đô-la nếu kiên trì. Người bình thường có thể tập trung vào một số ít công ty làm ăn tốt, trong khi nhà quản lý quỹ lại buộc phải đa dạng hoá. Nếu nuôi quá nhiều cổ phiếu, bạn sẽ mất đi cơ hội tập trung này. Bạn chỉ cần chọn ra một số công ty thật tốt thì khoản đầu tư của bạn mới có giá trị thật sự.

15. Trong mỗi ngành nghề và mỗi vùng miền của đất nước, nhà đầu tư nghiệp dư nếu có óc quan sát có thể tìm ra những công ty tăng trưởng xuất sắc trước khi những nhà đầu tư chuyên nghiệp có thể tìm ra.

16. Thị trường chứng khoán sụt giảm chỉ là hiện tượng thường ngày, giống như hoa nở vào mùa xuân vậy. Nếu chuẩn bị tinh thần tốt, hãy yên tâm là nó sẽ không gây ảnh hưởng gì đến bạn cả. Sụt giảm là một cơ hội rất tốt để mua được những cổ phiếu giá rẻ bị các nhà đầu tư bỏ qua, những người tránh bão trong cơn hoảng loạn.

17. Mọi nguời đều có khả năng tư duy để kiếm tiền từ đầu tư cổ phiếu. Nhưng không phải ai cũng muốn. Nếu bạn dễ bị ảnh hưởng với việc bán mọi thứ trong cơn hoảng loạn, tốt nhất là nên tránh cả cổ phiếu và quỹ tương hỗ cổ phiếu.

18. Luôn có những điều phải lo lắng về khoản đầu tư của bạn, nhưng đừng nghĩ tới và hãy bỏ qua những tiên đoán bi thảm cuối cùng của các phát thanh viên. Dù bất cứ chuyện gì xảy ra bạn cũng chỉ nên bán cổ phiếu khi những nền tảng cơ bản của công ty giảm giá trị chứ không phải bởi vì bầu trời đang sụp xuống.

19. Không ai có thể đoán trước được tỷ lệ lãi suất, chiều hướng tương lai của nền kinh tế, hay của thị trường chứng khoán. Vậy nên hãy gạt bỏ những dự đoán đó và chỉ tập trung vào thực tế đang diễn ra tại công ty mà bạn đầu tư vào.

20. Nếu nghiên cứu 10 công ty, bạn sẽ thấy ít nhất có một công ty có tình trạng tốt hơn kỳ vọng. Vậy nếu nghiên cứu 50 công ty, thì sẽ có 5 công ty như vậy. Thị trường chứng khoán luôn có những bất ngờ thú vị – những cổ phiếu bị các chuyên gia ở Phố Wall bỏ qua lại là những cổ phiếu làm nên kỳ tích.

21. Nếu bạn không nghiên cứu về bất cứ công ty nào, thì thành công trong việc mua cổ phiếu của bạn cũng giống như khả năng thắng khi chơi một ván bài mà chỉ đoán và không nhìn vào những quân bài của mình.

22. Thời gian đứng về phía bạn khi sở hữu cổ phần của những công ty lớn. Hãy luôn kiên nhẫn – ngay cả khi bạn bị lỡ mất cơ hội mua Wal-Mart trong năm năm đầu, thì trong năm năm sau nó vẫn là cổ phiếu đem lại lợi nhuận cao cho bạn. Thời gian sẽ không ủng hộ bạn nếu đầu tư vào những hợp đồng quyền chọn.

23. Nếu bạn muốn đầu tư cổ phiếu mà không phải mất nhiều thời gian hay công sức để nghiên cứu nó, cách tốt nhất là hãy đầu tư vào quỹ tương hỗ cổ phiếu. Trong trường hợp này, bạn nên thực hiện phương thức đa dạng hóa. Hãy đầu tư vào một số loại quỹ khác nhau có những nhà quản lý theo đuổi các phong cách đầu tư khác nhau: cổ phiếu tăng trưởng, cổ phiếu giá trị, các công ty nhỏ, công ty lớn, v.v.. Đầu tư vào sáu quỹ cùng loại không phải là cách thức đầu tư đa dạng hoá.

24. Chuyển từ quỹ tương hỗ này sang quỹ tương hỗ khác sẽ khiến bạn bất lợi vì phải nộp thuế lãi vốn. Nếu một hoặc một vài quỹ mà bạn đầu tư có tình hình kinh doanh tốt, thì không nên bỏ dở những cổ phiếu đó giữa chừng, hãy trung thành với chúng.

25. Trong số những thị trường chứng khoán lớn trên thế giới, thì thị trường của Mỹ chỉ đứng thứ tám về tổng doanh thu trong cả thập kỷ qua. Bạn có thể tận dụng cơ hội đầu tư vào những nền kinh tế phát triển nhanh hơn bằng cách đầu tư một phần tài sản của mình vào một quỹ nào đó ở nước ngoài có lịch sử phát triển tốt.

26. Về lâu dài, danh mục đầu tư với những cổ phiếu và/hoặc các quỹ tương hỗ vốn cổ phần được lựa chọn kỹ càng sẽ luôn thắng thế so với danh mục đầu tư với trái phiếu hay một tài khoản trên thị trường tiền tệ. Về lâu dài, một danh mục đầu tư bất cẩn khi lựa chọn sẽ không có tiềm năng đem lại lợi nhuận.

John Rothchild tác giả sách “Đánh bại Phố Wall“

Bạn tâm đắc quy tắc nào nhất?

Hãy để lại bình luận chia sẻ góc nhìn của bạn – hoặc quy tắc nào bạn từng áp dụng và “ngấm đòn” nhất khi đầu tư!

📌 Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, hãy chia sẻ lên tường cá nhân hoặc vào hội nhóm đầu tư để nhiều người cùng học hỏi.

🎯 Tag một người bạn đang đầu tư cổ phiếu, hoặc một “chiến hữu” từng “cháy tài khoản” để cùng nghiền ngẫm lại những bài học xương máu này!